Historie
De Volksvriend is een ronde stenen bovenkruier te Gemert. Het is een beltmolen die dienst deed als korenmolen. De molen is gebouwd in 1888. De molen is ter vervanging gebouwd voor De Ruyter,een Zaanse achtkante stellingmolen die op 30 november 1887 tot de grond toe afbrandde. Sinds 1884 was ook een stoommaalderij te vinden op het molenerf. Deze maalderij werd als ondersteuning van de windmaalderij gebruikt.
Op 8 mei 1888 kreeg molenaar Van den Boomen een vergunning voor het bouwen van De Volksvriend. De molen die werd gebouwd was een voor die tijd moderne en stoere molen, met het oog op de ontwikkeling gebouwd. Onderin de molen zijn drie uitsparingen in de romp geplaatst, om zo toekomstige uitbreidingen gemakkelijker te kunnen maken. Bij de bouw zijn alle onderdelen van de Ruyter die nog bruikbaar waren gebruikt. Deze sporen zijn nog steeds terug te zien.
In 1913 werd Hub van Roy eigenaar van de molen, hij moderniseerde de molen. Hiervoor werd gebruik gemaakt van onderdelen van de molen D2 uit Bleiswijk. Ook de potroeden van de Volksvriend zijn afkomstig van deze molen. In de jaren die erop volgden werd de molen steeds verder ontwikkeld, met een maalstoel op motor in 1924, en de verbusseling van de wieken in 1937 en 1941. De Volksvriend stond in die tijd bekend als een molen met flinke capaciteiten. Op sommige dagen stonden klanten in de rij te wachten om hun graan te laten malen. Niet gek als men zich bedenkt dat deze klanten uit de wijde omgeving kwamen, soms zelfs uit St. Anthonis.
De Volksvriend kwam in de jaren ’60 buiten bedrijf. De werkzaamheden werden in deze periode verplaatst naar de modernere maalderij die inmiddels naast de molen was gebouwd. In 1985 wilde men voor een aantal geïnteresseerden de molen laten draaien. Echter sloeg het noodlot toe: door een aantal slechte roewiggen schoot een roe los en boorde zich een flink stuk in de berg. Dit is voorlopig de laatste keer geweest dat de molen heeft gedraaid. In 1997 werd de laatste roede verwijderd.
Op 22 januari 2014 is de molen overgedragen door Frenk van Roy(de kleinzoon van Hub) aan de gemeente tegen een symbolisch bedrag van €1,00. De gemeente heeft de molen in erfpacht ondergebracht bij de molenstichting Gemert-Bakel. Deze stichting zette een grondige restauratie in gang. Om verder verval te voorkomen werden de vloeren gestut en de kap verwijderd. De restauratie werd begroot op ongeveer 7 ton. De rest van 2014 stond dan ook in het teken van het bij elkaar verzamelen van dit bedrag. In februari 2015 werd, mede dankzij een substantiële bijdrage van de provincie, het startschot voor de restauratie gegeven.
Er is voor gekozen om de molen te restaureren naar de periode 1970 en dan zodanig dat alles tot in detail werd hersteld met het oog op behoud van de nog bruikbare onderdelen. Alles is onderhanden genomen op een manier dat het bijna niet zichtbaar is, er zijn slechts enkele kinderbalken en vloerdelen vernieuwd. De molenbelt is afgegraven om er een nieuw toiletgedeelte te kunnen plaatsen en de romp water dicht te kunnen maken. Het voegwerk is dusdanig aangepakt dat alleen het hoognodige is bijgevoegd en daardoor bijna niet zichtbaar is. De originele Pot roedes die ruim 40 jaar in het gras gelegen hebben zijn op transport geweest naar de fabriek om ze weer zo goed als nieuw te maken en om de van Bussel neuzen gemakkelijker pas te kunnen maken.
Het kleurrijke schilderwerk is na uitgebreid historisch onderzoek teruggebracht naar de oorspronkelijke kleuren en de baarden zijn door een lokale kunstenaar geschilderd naar zoals het ooit was, eerst een H geschilderd en deze daarna aangepast naar een A. Dit omdat deze molen overging van Huub van Roy naar Adrian van Roy. De kap is bij Beijk in de loods gerestaureerd en in onderdelen naar Gemert gebracht om deze daar vervolgens in elkaar te zetten met een bijzonder detail: het zeer grote boven wiel.
Op 28 november 2016 werd de kap in zijn geheel op de romp gehesen. Alle balkkoppen zijn met epoxy hars aangegoten zodat deze nooit meer kunnen rotten. Op de luizolder is van de oude hoep van het grote wiel een afscherming gemaakt zodat de luitafel afgeschermd is maar toch een mooi geheel vormt met de gehele uitstraling van de molen. Van de kalklaag aan de binnenkant van de romp zijn alleen de loszittende de delen verwijderd. Zoals de meeste onderdelen zijn ook de meelkuipen aangepakt en met een mooi detail dat de kuip van het westelijk koppel nog heeft gediend als schorskoppel voor het maken van eek voor leerlooierijen. De duwregulateur van het westelijk koppel is ook onderhanden genomen zodat deze tijdens het malen, afhankelijk van de wind de molenstenen automatisch kan bijzetten of afhouden.
Al met al is er uitstekend restauratiewerk verricht en dit kon dan ook met trots tijdens de opening op 19-4-2017 aan het in grote getalen gekomen publiek getoond worden.
