Historie
De Genneper Watermolen wordt voor het eerst vermeld in 1249. In een schenkingsoorkonde uit dat jaar blijkt, dat molenaar Lodderken de molen schonk aan de Norbertijnenabdij te Postel, in het huidige België, 27 km van Eindhoven. Bijna vijf eeuwen lang bleef de abdij eigenaar.
In 1583 werd de watermolen platgebrand door de Staatse troepen onder leiding van Bonnivet. Dit gebeurde als 'tactiek van de verschroeide aarde'; de 80-jarige oorlog woedde in volle hevigheid. De aanlevering van hout en de herbouw van de watermolen duurde drie jaar.
De oorspronkelijke dubbele graan- en oliemolen werd in 1622 uitgebreid met een volmolen (het vollen, vilten van wol). In 1750 was de watermolen een koren- en boekweitmolen. Theodorus Smits liet in 1800 een tekening maken voor de aanvraag voor een tweede rad. Hij wilde weer een oliemolen bouwen. Dat de plannen uit 1800 uitgevoerd zijn, weten we o.a. door Vincent van Gogh. Hij heeft in 1884 de Genneper Watermolenmolen vier maal geschilderd. Het 2e waterrad is hierop duidelijk zichtbaar! Ook liggen er nu nog restanten van het doodbed (is de fundatie van de kollergang, de rechtop lopende stenen van een oliemolen) onder de huidige vloer van de molen.
Rond 1930 werd er een zuiggasmotor (dieselmotor) geplaatst, die onder andere een los koppel molenstenen aandreef. De belangrijkste redenen was dat het 'afwateringskanaal' gegraven werd. Dit kanaal diende om de waterstand in de steeds drukker wordende stad Eindhoven onder controle te kunnen houden en laat het water van de Dommel naar het Beatrixkanaal stromen. Het niveau van de Dommel werd hierdoor aanzienlijk verlaagd. De waterwerken (sluis) raakten in verval. De watergang slibt dicht.
In de jaren 50 dacht men er over de Efteling te vestigen in wat nu 'De Genneper Parken' is. Maar Eindhoven bood te weinig en de Efteling koos uiteindelijk voor Kaatsheuvel. Anton Pieck had er nog tekeningen voor gemaakt.
Rond 1960 werd de gemeente Eindhoven eigenaar van de watermolen, die in ernstig in verval was. Ze werd grondig gerestaureerd, waarbij het houten molengebouw en het huidige enkele rad nagenoeg geheel werden vervangen; alleen de enkele korenmolen is behouden gebleven. Doordat de waterstand wederom verlaagd werd, werd er een groter rondsel geplaatst dan dat er origineel in zat. De overbreng verhouding is 1:3,39. Daardoor kan ook bij een lage waterstand nog gemalen kan worden, zij het met dan een zéér lage capaciteit: 17 kg per uur. Gedurende de hete zomers van 2018-2019 is dit mogelijk gebleken, maar dat slechts voor een klein aantal uren per dag.
Op 11 februari 1998 werd de molen door brand zwaar beschadigd, maar vrijwel direct daarna hersteld. Maalstenen, gaffelrad en luias moesten worden vernieuwd, de steenkuip grotendeels. Groter was de schade aan het dak, dat vrijwel geheel is vervangen. Iets eerder was al besloten, de overkapping van het rad dat uit de jaren 60 stamt, te laten vervallen. Daardoor is het waterrad tegenwoordig weer in volle glorie te zien. De oude overkapping heeft men overigens hergebruikt en doet aan de overzijde van de straat dient als entree van de heemtuin.
Sinds december 2017 is de watermolen weer in gebruik als korenmolen en wordt er drie middagen per week gemalen. Tevens is de watermolen open voor publiek en geven we graag tekst en uitleg over de geschiedenis en de werking van de molen. Wat we malen kunnen we niet allemaal zelf bakken en opeten dus is er een beperkte molenwinkel. Alles is biologisch en we werken samen met de Genneper Hoeve. Bakker Broodt maakt het lokale Genneper Hoevebrood met meel door ons gemalen.
Het gangwerk (stelsel van raderen) is bijzonder. Door de wervel (horizontale balk) te verschuiven, kon je wisselen van het ene koppel stenen naar het andere koppel stenen. Er is nu slechts een koppel stenen.
